"Tất tần tật" những điều cô dâu chú rể cần biết về nghi lễ cưới truyền thống của người Việt
Khi tìm hiểu cội nguồn của các nghi lễ cưới hỏi, bạn
sẽ hiểu hơn và biết làm cách đơn giản mọi thứ mà vẫn giữ được những gì tinh túy
nhất của đám cưới truyền thống Việt Nam. Nếu đang lên kế hoạch cưới trong năm
nay, cô dâu hãy cùng Nguyên Đình điểm lại những bước quan trọng nhất trong
phong tục cưới truyền thống của người Việt nhé!
Lễ dạm ngõ
Đây là một phần quan trọng trong nghi lễ cưới cưới
truyền thống nhằm chính thức hóa quan hệ hôn nhân của hai bên gia đình. Ngày
nay, lễ dạm ngõ không còn được tổ chức theo lối xưa, mà chỉ là buổi gặp gỡ nói
chuyện giữa hai gia đình.
Nhà trai đến nhà gái đặt vấn đề chính thức cho đôi
nam nữ được tự do đi lại, tiếp tục quá trình tìm hiểu nhau một cách kỹ càng hơn
trước khi đi đến quyết định tiến đến hôn nhân.
Buổi lễ này, không cần vai trò của người mai mối và
cũng không cần lễ vật rườm rà nữa. Sau lễ dạm ngõ, người con gái được xem như
đã có nơi có chốn.
Lễ ăn hỏi
Lễ ăn hỏi là thông báo chính thức về sự kết giao của
hai bên gia đình và hai họ. Ngày nay, tuy nhiều nghi lễ rườm rà đã được lược bớt,
nhưng lễ ăn hỏi là một trong những phần
chính vẫn được duy trì.
Nghi lễ cưới này đánh dấu một bước chuyển quan trọng
trong quan hệ hôn nhân: Cô gái đã chính thức trở thành vợ chưa cưới của chàng
trai.
Lễ vật của lễ ăn hỏi thường là cau tươi, cốm, chè
(trà), rượu, bánh phu thê, phong bì tiền, heo quay, trái cây… để thể hiện lòng
biết ơn của nhà trai đối với công ơn nuôi dạy của cha mẹ cô gái.
Số lượng mâm quả trong lễ ăn hỏi có thể chẵn hoặc lẻ
tùy theo phong tục tập quán của gia đình, vùng miền, nhưng mọi người thường có thói quen chọn số mâm quả
là chẵn, tượng trưng cho ý nghĩa có đôi có cặp.
Trình tự nghi thức trong ngày cưới
Lễ cưới là nghi thức quan trọng nhất của việc kết
hôn. Nghi thức lễ cưới đầy đủ bao gồm 3 nghi thức:
Lễ xin dâu
Trước giờ đón dâu, mẹ chú rể sẽ cùng người thân
trong gia đình đến nhà gái đem cơi trầu, chai rượu để báo trước giờ đoàn đón
dâu sẽ đến, nhà gái yên tâm chuẩn bị đón tiếp.
Lễ rước dâu
Trong lễ rước dâu truyền thống, vị trí đầu đoàn thường
đầu là đại diện nhà trai; tiếp đến là bố chú rể, chú rể và bạn bè. Đoàn rước
dâu nên có đội hình gọn nhẹ để mọi việc nhanh chóng và diễn ra thoải mái hơn.
Sau khi đã vào nhà gái, nhà trai được mời ngồi xuống
bàn. Hai bên gia đình giới thiệu nhau, sau một tuần trà, đại diện nhà trai đứng dậy có
vài lời với nhà gái xin chính thức được rước cô dâu về.
Khi được “các cụ” cho phép, chú rể vào phòng trong để
trao hoa cho cô dâu và cùng cô dâu đến trước bàn thờ thắp nén hương gia hương rồi ra chào bố
mẹ, họ hàng hai bên trong bộ áo dài truyền thống.
Cha mẹ cô dâu dặn dò đôi vợ chồng trẻ về cách sống, về đạo lý vợ chồng. Sau đó, vị đại diện nhà trai sẽ đáp lời
thay chú rể và xin rước dâu lên xe. Nhà gái sẽ cùng theo xe hoa về nhà trai dự
tiệc cưới.
Về đến nhà trai, việc đầu tiên là cô dâu và chú rể
được cha mẹ dẫn đến bàn thờ để thắp hương nén hương cho gia tiên, rồi chào họ hàng bên nhà chồng.
Sau đó nhà trai mời nhà gái và tất cả những người cùng tham dự tiệc cưới…
Lễ lại mặt
Sau ngày cưới, mẹ chồng sẽ chuẩn bị cho đôi vợ chồng
son một mâm lễ nhỏ để cả hai mang về nhà gái. Lễ này còn được gọi là lễ nhị hỷ.
Thời gian đôi uyên ương về nhà gái là từ 1 đến 4 ngày sau lễ cưới.
Thời gian sẽ tùy thuộc vào khoảng cách địa lý giữa 2
nhà cũng như điều kiện, công việc của đôi vợ chồng trẻ. Thông thường, lễ lại mặt thường
diễn ra buổi sáng, hiếm khi thăm nhà gái vào lúc tối hay chiều muộn.
Đó là nghi thức truyền thống. Ngày nay, bạn sẽ dễ
dàng nhận thấy có các sự kết hợp và đơn giản như sau: Lễ dạm ngõ chỉ là bữa
cơm thân mật giữa hai bên gia đình. Lễ rước dâu ngày nay là sự kết hợp của cả Lễ
hỏi, Lễ xin hôn và nghi thức rước dâu, và thường được làm trước một ngày hoặc
chính trong ngày diễn ra tiệc cưới chính (nhưng là buổi sáng).
Qua bài viết này, Nguyên Đình hi vọng cho các bạn cái nhìn tổng quát về trình tự
nghi thức trong đám cưới truyền thống của người Việt. Những nghi lễ này vốn đã
có lịch sử lâu đời và được xem như một nét đẹp trong văn hóa cưới hỏi truyền thống.
Chính vì thế, cô dâu chú rể nên đảm bảo các nghi lễ cưới như trên được thực hiện
đầy đủ và thật trang trọng trong ngày trọng đại.
